Znajomość neurobiologii kluczem do efektywnej nauki – dowiedz się, jak działa Twój mózg
Hipokamp, neurony, kora czołowa – nasz mózg to niesamowity organ złożony z elementów, których funkcjonowanie wciąż skrywa wiele tajników. Wiemy jednak na tyle dużo o jego działaniu, aby móc wykorzystać zdobytą wiedzę w samokształceniu. Sprawdź, jak działać w sposób dobry dla mózgu i uczyć się bardziej efektywnie.
Czy wiesz, że przychodzimy na świat już z prawie wszystkimi komórkami nerwowymi w mózgu? To fascynujący organ, który jest centrum dowodzenia w procesie uczenia się. Choć na dzień dobry otrzymujemy pełen zestaw neuronów, w trakcie dorastania nasz mózg zmienia się. Jednym z niezwykle istotnych procesów, w ramach którego możemy obserwować zmiany, jest nauka. Bardzo ważny jest obszar nadoczodołowy kory czołowej: to on odpowiada np. za pamięć roboczą. W kontekście samej pamięci ważne są również płaty skroniowe. Inną częścią mózgu, która jest istotna w procesie uczenia się, jest płat ciemieniowy, który kumuluje wiedzę dotyczącą liczb. Jednak sam mózg wciąż jest swego rodzaju tajemnicą: neurobiologia, nauka zajmująca się m.in. działaniem i budową mózgu, wciąż prężnie się rozwija i odkrywa nowe prawidłowości.
To, co już wiemy o mózgu, może bardzo pomóc w organizacji nauki, która będzie maksymalnie efektywna. W dzisiejszych czasach człowiek jako jednostka ma dostęp do większej liczby informacji jednocześnie niż kiedykolwiek wcześniej. Tym istotniejsza jest ich odpowiednia selekcja i rozważne podejście do nauki, bo – jak zauważa neurobiolog Daniel J Levitin – nasze mózgi są obecnie przeładowane, co negatywnie wpływa na ich efektywność. Kluczowe jest więc przetwarzanie informacji i bodźców w taki sposób, aby odsiać te niepotrzebne, a zachować w pamięci najbardziej istotną wiedzę. Nasza umiejętność do odbierania i przetwarzania kilku bodźców równocześnie rozwija się już w dzieciństwie.
Jak podejść do tego procesu, aby efekt był dla nas najbardziej korzystny? W natłoku informacji ważne jest robienie sobie przerw, aby mózg również otrzymał przerwę w odbieraniu bodźców i przestrzeń do przetworzenia zgromadzonych wcześniej informacji oraz odsianie tych mniej istotnych. Informacje mogą być przeniesione z pamięci krótkotrwałej do pamięci długotrwałej. Znaczną ich część przetwarzamy podczas snu, więc optymalny czas jego trwania przełoży się na efekty nauki. Warto również wiedzieć, że na nasz mózg oraz pamięć niekorzystny wpływ ma stres, który pogarsza proces uczenia się.
Choć może wydać się to nieco odległe od neurobiologii uczenia, warto zainteresować się szeroko pojętym rozwojem osobistym. Budowanie odporności na stres będzie korzystne dla naszych nerwów, a więc również działania hipokampu, co przełoży się na lepsze przetwarzanie informacji. Time management nauczy Cię zapobiegać kumulowaniu obowiązków i lepszej organizacji czasu pod kątem nauki, a zgłębianie tematu cyfrowego dobrostanu i zdrowych nawyków cyfrowych będzie kluczem do odpowiedniego sortowania wiedzy w erze natłoku informacji.
Przydatne mogą być również wskazówki zdrowotne, bo zdrowy mózg oznacza efektywniejsze przyswajanie i przetwarzanie wiedzy. Odpowiednio zbilansowana dieta powinna zawierać pokarmy bogate w kwasy tłuszczowe omega-3, kwas foliowy, witaminę B12, cynk, selen, a unikać tłuszczy trans. Wskazany jest regularny ruch i wystrzeganie się szkodliwych używek. Zadbaj o mózg już dziś, aby cieszyć się nim jak najdłużej.
Źródła:
- „Co zrobić, aby zadbać o zdrowie mózgu?”, NFZ i Ministerstwo Zdrowia, ulotka w serii „Środa z profilaktyką”.
- „Neurobiologiczne uwarunkowania uczenia się. Wybrane zagadnienia”, Beata Oelszlaeger-Kosturek, Uniwersytet Śląski w Katowicach, „Prima Educatione 2020”.
- „Why the modern world is bad for your brain”, Daniel J Levitin, „The Observer. Neuroscience”. https://www.theguardian.com/science/2015/jan/18/modern-world-bad-for-brain-daniel-j-levitin-organized-mind-information-overload.